Juweeltjes uit Cuba

Dat hebben wij weer!

Dag allemaal,

Eerst iets over onze ervaringen met lifters, die we her en der oppikken.
Twee of drie mensen op de achterbank die gezellig met elkaar aan de klets raken, ook al kennen ze elkaar niet. Cubanen zijn echt leuke, prettige mensen. Voor ons is het vooral fijn als we op onze bestemming aankomen en op zoek moeten naar ons logeeradres of een parqueo. Dan weten de lifters de weg, of worden als ze die moeten vragen niet door landgenoten, van hot naar her gestuurd. Een echte win-win situatie.
Verder hebben we erg veel plezier van het offline programma Locus. Googlemaps werkt hier niet en Locus laat precies zien waar we zijn en hoe we verder moeten. Gekocht en gedownload in Nederland en werkt hier op satellieten (uiteraard is dat verboden)
Ook valt het ons op dat er regelmatig borden langs de weg staan met richting aanwijzingen, die kloppen.

In Nederland (en ook van Rafael) hadden we gehoord dat de wegen in het oosten van het land veel slechter zijn. Die ervaring delen we niet. In het oosten zijn weliswaar amper autopista's, maar de 2-baans wegen zijn van redelijke kwaliteit en de autopista's in het westen vertonen meer en grotere gaten in het wegdek.
De enige klachten die we hebben over het weggebruik zijn de enorme zwarte rookwolken die door de oude auto's, vrachtwagens en tractoren worden uitgebraakt. Joost mag weten wat ze verstoken, afgewerkte stookolie, frituurvet, hun oude schoonmoeder, dan is het neuzen dicht......

Nog een ervaring die we niet delen: Als je ergens parkeert, komt er na afloop een mannetje tevoorschijn die geld vraagt voor het op je auto passen. Niet meegemaakt. Wel dat je vlakbij het logeeradres een stuk straat hebt, waar 's nachts iemand op een rijtje auto's past, die staan daar dan veilig en tegen een van tevoren afgesproken prijs.
Vaak hebben we een afgesloten parkeerplaats bij de casa particular.

De casas particulares zijn enorm leuk! Soms in een koloniaal huis, soms in een soort bungalow met eigen terras. Altijd weer een verrassing en altijd prima verzorgd. Als het kan, eten we ook 's avonds in de casa, juist omdat de restaurants weinig verrassends op tafel zetten. De meeste huizen hier zijn enorm diep, na de voordeur een paar zitkamers, een keuken, eetkamer, terras, soms wel 15 - 20m diep en aan de zijkanten zijn slaapkamers en badkamers gelegen. En meestal in of vlakbij het centrum, altijd op loopafstand.
Wat opvalt is dat de inrichting vrij kitscherig is- in onze ogen dan - veel lampen in een soort Biedermeier stijl. Veel grote vazen met nep boeketten, antieke kasten vol serviesgoed en prullaria op planken en aan de hoge plafonds enorme kroonluchters. We denken dat het meeste van die spullen nog van voor de revolutie dateren, want hier in de winkels zie je die mooie zaken niet.

2 maart

We waren een paar dagen in Bayamo.
Het stadje en de naaste omgeving zijn voor toeristen van weinig belang qua architectuur e.d. Bayamo is eind 19e eeuw platgebrand tijdens de onafhankelijkheidsoorlog tegen Spanje en is opnieuw opgebouwd. Dus een beetje saaie provinciestad.
Historisch gezien is deze streek heel belangrijk. Van hieruit zijn een aantal strijden gestreden, tegen de Spanjaarden, tegen de slavernij en vanuit de Sierra Maestra zijn de Castro's met Che en anderen hun uiteindelijke victorie begonnen.
We zouden vrijdag het oude kamp van Fidel, dat nu een museum is, in het tropische regenwoud, gaan bezoeken. Het is een vrij dure excursie, rond 130 E (zeker voor Cubaanse begrippen).
We stonden al vroeg op, want om 7 uur zou een taxi ons komen halen.
Het was nog donker en even later hoorden we een bekend Nederlands geluid, stromende regen. Kan gebeuren en dat duurt hier meestal niet langer dan een uur of zo.(dachten wij). De taxi was op tijd en naarmate we de bergen inreden werd de regen steeds heftiger. Naast de weg veel stromend water en op sommige punten stroomde het water als een nieuwe rivier over de weg. Soms reden we in een wolk en was het zicht zeer slecht. Er reden in totaal 4 auto's met toeristen naar boven, naar Santo Domingo en het was een spectaculaire tocht. Het had hier al de hele nacht geregend en alles was doorweekt.

Rond 8.30 uur waren we bij het begin van het park. Nog altijd stromende regen. Wel toepasselijk, regen in het tropische regenwoud. Overal ook weer dieren die liepen te scharrelen,koeien, geiten, kippen,biggen,paarden, veel vogels.
We besloten om ergens koffie te gaan drinken en af te wachten wat het weer zou gaan doen.
Naar het voormalige kamp van Fidel, was eerst met een gids en een auto het park in en daarna 4 km over een modderig pad door de jungle. Als het al modderig genoemd wordt, zonder dat er een druppel is gevallen, hoe is het dan in de stromende regen?
Enfin, om een lang verhaal kort te maken, we zaten op een schommelstoel aan de koffie, te genieten van al het groen om ons heen, een big die aan het braadspit was geregen en voor de lunch werd gaargestoofd, en maar regenen. We besloten om de hele excursie te laten voor wat die was en terug naar Bayamo te gaan. Om 12 uur waren we weer terug. De rest van de dag gelezen. Om 16 uur hield de regen op. We hadden even internet, en zagen dat uitgerekend op dit punt van het land vandaag regen was gevallen. Hebben wij weer!!

Ook een uitstapje naar het strand, pakte anders uit. Wel kust, maar geen strand. Wel een plantsoen waar op een afstand van 25 meter van elkaar tentjes stonden, met een paar tafels en stoelen en harde muziek en al die tenten hadden rum of rum of rum en sigaren. Tis wat als je niet rookt en nog moet rijden. Hadden wij weer!!!

We moesten ook tanken, de eerste tent had alleen Diesel, de tweede benzine met 83 octaan gehalte, dat werd afgeraden, de volgende tank had 90 octaan, ook niet goed. Gelukkig had de laatste tank (in de verre omgeving) wel 94 octaan benzine.
Opmerkelijk dat elk tankstation - naast weinig benzine -over een ruime sortering alcoholische dranken beschikt. Ook de Cubaanse bonnenwinkels hebben de meest eenvoudige zaken niet, maar wel heel veel sterke drank.

Helaas zijn op dit moment de munt en limoenen niet te krijgen, dus er worden geen mojito's geserveerd. Daar hebben wij het volgende op gevonden: een eigen improvisatie van mojito (3 delen rum, citroensap, mineraalwater en suiker.)

Na de heftige regendag, is het weer een beetje onbestendig gebleven, wel warm, rond 30 gr en veel bewolking en een enkele spat regen.
Na Bayamo gingen we naar Santiago de Cuba, de 2e stad in het land. Weer een prachtige rit door groen heuvelachtig landschap. Santiago loopt van hoog naar de baai en het centrum is behoorlijk steil af en toe. Een hele leuke stad, vol leven en dynamiek, lawaai en muziek. In parkjes zitten mannen een soort domino te spelen, fanatiek en met veel kabaal, je kunt schaken, internetten (als je een internetkaart hebt) en er komt van alles langs om te bekijken, b.v. een travestiet, of een groep Afro Cubaanse muzikanten, of die iets aan je willen slijten, een restaurant, pindaverkopers, zelfs schoenpoetsers.
Kortom een grote stad, waar je je niet hoeft te vervelen. We logeerden weer in een groot koloniaal huis in het centrum.

Maandagochtend vertrokken we uit Santiago en we zijn nu op de terugreis naar Havanna.
Onderweg weer veel lifters mee, soms voor een paar kilometer, soms voor ruim 100 kilometer.

Ook opvallend uit de reisgidsen; het oosten is veel armer dan het westen.
Wat we merken is dat het hier voor ons veel goedkoper is, prijzen in peso's Cubanos, maar het doet niet armer aan dan het westen. De huizen langs de weg zijn vaak leuk pastel opgeschilderd. Zelfs de flatgebouwen hebben hier een kleurtje.
Iedere plaats heeft een autovrij, aardig verzorgd, winkelcentrum en het ziet er veel verzorgder uit dan b.v. Havanna. Er is veel openbaar vervoer in allerlei soorten en maten. Fiets taxi's, koetsjes met paard en wagen ook als openbaar vervoer, gewone bussen, vrachtauto's met containers als gratis openbaar vervoer tussen gemeentes en bij bushaltes aan de stads en dorpsgrenzen staat iemand in geel uniform die auto's aanhoudt en bepaalt welke lifters meegenomen moeten worden.
Als wij stoppen krijgen we een verontschuldiging, toeristen hoeven geen lifters mee te nemen en als we het toch doen, worden we uitbundig bedankt en krijgen we iemand mee die b.v. dringend in een volgend dorp naar de tandarts moet, of iemand die zijn oude moeder moet bezoeken met een bosje bloemen.
Lifters staan soms met geld in hun hand langs de kant, dat betekent: 'ik moet ver weg'(denken wij). Wij nemen het nooit aan en een enkele keer, wordt het schielijk weggestopt als we iemand meenemen.

Ik snap helemaal niets van dit land.
Het is hartstikke vruchtbaar, stop een grasspriet in de grond en een week later komt er een krop sla tevoorschijn, bij wijze van spreken.
En er is schaarste, rijen voor winkels. Aan het onroerend goed is gigantisch achterstallig onderhoud.
Toch, de mensen maken geen ongelukkige indruk, het is veilig, zowel voor toeristen als voor inwoners, het is niet corrupt, de regering lijkt zich niet te verrijken ten koste van de bevolking, onderwijs staat in hoog aanzien, net als gezondheidszorg en is voor de inwoners gratis en toegankelijk. Er is geen (groot) drugsprobleem, geen bendevorming.
Als je dat vergelijkt met veel (half) mislukte en corrupte midden Amerikaanse staten, dan heeft de familie Castro veel goeds verricht. Er is een enorme achterstand,qua infrastructuur, hoe kan een ossenkar concurreren met gemechaniseerde landbouw?We passeren telkens een spoorbaan, maar pas een keer een trein gezien die met 40 km per uur reed.
We zijn heel benieuwd hoe de toekomst van Cuba eruit gaat zien, nu de grenzen opengaan en als de boycot wordt opgeheven.

Morgen zijn we weer in Santa Clara, waar we begonnen met onze eigen trip. Daarna naar Varaderos waar we het weekend doorbrengen met Rafael, Edelis, Carlos en Maritza. Eindelijk een keer aan een Bountystrand!
We hebben voorgesteld om de laatste avond in Havanna hen te trakteren in een Cubaanse nachtclub in hotel Nacional. Ze mogen kiezen, of de nachtclub,of het geld krijgen en dan een gezellige avond bij Carlos thuis, zodat ze nog een hele tijd te eten hebben.
Want dat is ook Cuba; te duur voor de Cubanen.

Gerard heeft hen een aantal jaren geleden getrakteerd op een afscheidsdiner. Ze vonden het geweldig en lieten (een beetje besmuikt) na afloop weten dat ze liever het geld hadden gehad, want daar hadden ze nog 2 maanden van kunnen eten. Nu laten we hen de keus en omdat het goede vrienden van Gerard zijn, hoeft er geen valse schaamte tussen te zitten.

Gerard moet nog proberen maandagochtend bij Rafael de router of het modem aan de praat te krijgen,zodat die ook vanaf zijn huis internet heeft.
En daarna vertrekken wij huiswaarts. Met een tussenlanding in Panama zijn we dinsdagochtend de 8ste maart weer terug in Amsterdam.

En tot slot nog een paar pareltjes die we zomaar in de schoot geworpen kregen.
Twee keer kwam vrolijke luide muziek uit een gebouw. Wij kijken, bleek dat jongens en meisjes in de puberleeftijd daar volksdansen instudeerden en door de open ramen konden we kijken. En toen we de kathedraal van Santa Clara bezochten, werd daar door een 3-stemmig, 9-koppig vrouwenkoor met een hele goede dirigente een prachtig lied ingestudeerd. Gouden inkijkjes!

Veel liefs uit onvergetelijk Cuba,

Gerard en Tanja